Nhận Diện Cảm Xúc: Hiểu Đúng Để Chữa Lành (bài 2)

Nhận diện cảm xúc là bước đầu tiên và quan trọng nhất trong hành trình giải phóng và chữa lành. Bài viết này sẽ đi sâu vào cách hiểu đúng về cảm xúc, ảnh hưởng của chúng đến sức khỏe và tại sao việc gọi tên chúng lại có sức mạnh to lớn.

Giải thích cảm xúc

Cảm xúc không chỉ là một phản ứng tự nhiên, mà còn là sản phẩm từ cách chúng ta nhìn nhận thế giới xung quanh.

Cảm xúc chịu ảnh hưởng bởi niềm tin, nhận thức cá nhân, và ý nghĩa mà chúng ta gán cho những sự kiện xảy ra trong đời.

Minh họa:

- Hai người cùng tham gia một kỳ nghỉ. Người thứ nhất cảm thấy hạnh phúc và hài lòng, trong khi người thứ hai lại thấy thất vọng.

Sự khác biệt này thể hiện rằng cảm xúc của mỗi người phụ thuộc vào cách họ nhìn nhận và đánh giá cùng một sự kiện.

Phân tích: Mặc dù cả hai cùng trải qua kỳ nghỉ giống nhau, nhưng cảm nhận của họ khác nhau vì mỗi người mang theo những niềm tin và kỳ vọng riêng.

Điều này chứng minh rằng cảm xúc được tạo ra không chỉ bởi sự kiện mà còn bởi nhận thức cá nhân về sự kiện đó.

Tập trung vào sức khỏe cảm xúc

Cảm xúc tiêu cực không chỉ ảnh hưởng đến tinh thần mà còn tác động mạnh mẽ đến sức khỏe thể chất.

Như Voltaire đã nói: “Tôi chọn hạnh phúc vì nó tốt cho sức khỏe của tôi”.

Khi cảm xúc tiêu cực tồn tại quá lâu hoặc không được giải quyết, chúng có thể gây ra những tổn thương thực thể như căng thẳng, lo lắng, và các bệnh liên quan đến hệ thần kinh.

Minh họa:

- Một người làm việc trong môi trường áp lực cao thường xuyên cảm thấy căng thẳng và lo lắng. Sau một thời gian, người này bắt đầu mắc các triệu chứng như đau dạ dày, mất ngủ, và khó tập trung.

Phân tích: Cảm xúc tiêu cực như căng thẳng và lo lắng có thể biểu hiện thông qua các triệu chứng thể chất.

Điều này cho thấy rằng sức khỏe thể chất bị ảnh hưởng bởi trạng thái cảm xúc kéo dài.

Khía cạnh ẩn giấu của cảm xúc

Cảm xúc của con người là kết quả của các tín hiệu hóa học và điện từ trong não, và chúng quyết định cách chúng ta phản ứng với các tình huống.

Tuy nhiên, đôi khi có những cảm xúc bị kìm nén hoặc ẩn giấu mà ta không nhận ra, nhưng chúng vẫn có thể ảnh hưởng đến hành vi và sức khỏe của chúng ta.

Minh họa:

- Trong một buổi nghỉ dưỡng, một người cảm thấy khó chịu với dịch vụ của khách sạn nhưng không bộc lộ cảm xúc. Sau đó, người này bắt đầu cảm thấy mệt mỏi và căng thẳng suốt kỳ nghỉ.

Phân tích: Việc kìm nén cảm xúc có thể khiến những cảm xúc đó tích tụ và gây ra các vấn đề về tinh thần và thể chất, ngay cả khi người đó không nhận ra nguyên nhân chính xác.

Tác nhân gây ra cảm xúc

Cảm xúc có thể được kích hoạt bởi các giác quan như:

• Xem: Hình ảnh, cảnh quan.
• Ngửi: Mùi hương đặc trưng.
• Nghe: Âm thanh, tiếng nói quen thuộc.
• Chạm: Cảm giác vật lý trên da.
• Nếm: Một món ăn đặc biệt.

Minh họa:

- Một người cảm thấy thư thái và hạnh phúc khi nghe một bài hát quen thuộc từ thời thơ ấu.

Phân tích: Âm nhạc, hình ảnh, hoặc mùi hương có thể kích hoạt cảm xúc do chúng liên kết với những ký ức và trải nghiệm từ quá khứ.

Những kích thích từ giác quan đóng vai trò quan trọng trong việc khơi dậy cảm xúc tích cực hoặc tiêu cực.

Đặt tên cho cảm xúc

Việc gọi tên và diễn đạt cảm xúc giúp kiểm soát chúng dễ dàng hơn.

Khi có thể mô tả chính xác cảm xúc của mình, ta có thể tìm cách điều chỉnh và giảm thiểu những cảm xúc tiêu cực.

Chỉ cần nhận diện và nói ra cảm xúc tiêu cực cũng giúp giải tỏa áp lực tinh thần.

Minh họa:

- Một người cảm thấy lo lắng và căng thẳng trước một bài thuyết trình lớn. Khi họ nói ra cảm xúc này với bạn bè hoặc đồng nghiệp, họ cảm thấy nhẹ nhõm hơn.

Phân tích: Đặt tên cho cảm xúc giúp giảm bớt tác động của chúng lên cơ thể và tâm trí, từ đó giúp người đó kiểm soát tình hình tốt hơn.

Kết luận

Cảm xúc không chỉ là phản ứng tự nhiên mà còn là kết quả từ cách chúng ta nhìn nhận thế giới.

Việc nhận diện và gọi tên cảm xúc, cũng như hiểu mối liên hệ giữa cảm xúc và sức khỏe, giúp chúng ta điều chỉnh cảm xúc một cách tích cực hơn.

Đón nhận mọi cảm xúc, kể cả những cảm xúc bị chôn vùi, là cách giúp sống cuộc sống khỏe mạnh, hạnh phúc và đầy đủ hơn.

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Nhà Cảm xạ học Dr. Dư Quang Châu - GS.TS Y Dược Học Cổ truyền.